ستاد کل نیروهای مسلح – معاونت طرح و برنامه و بودجه
موضوع : آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه – موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی)
۱– در راستای اجرای ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه مبنی بر مجوز تشکیل موسسات غیردولتی خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی)، وزیر وقت کشور و رئیس شورای امنیت، طی نامه شماره ۱۰۸۲۴/۱۳/۶/ه ش مورخ ۴/۵/۱۳۸۵ آیین‌نامه اجرایی ماده مذکور را تهیه و جهت سیر مراحل، تقدیم نمود.
۲– ستاد کل نیروهای مسلح طی چندین جلسه کارشناسی با حضور نمایندگان شورای امنیت و وزارت کشور، ناجا، ساحفا ناجا، دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندهی معظم کل قوا، آیین‌نامه اجرایی مذکور را در چند مرحله بررسی نمود. پس از دریافت نظریه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و بررسی نهائی، مراتب طی گردشکار شماره ۷۴۳۶۶ مورخ ۱/۵/۱۳۸۸ تقدیم فرماندهی معظم کل قوا گردید.
بموجب اوامر مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا در تاریخ ۱۷/۸/۱۳۸۸ مقرر است:
« پیشنهاد ستاد کل با آیین‌نامه اصلاحی ریاست ستاد کل، ابلاغ شود.»
۳– در اجرای اوامر صادره، آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه به شرح پیوست ابلاغ می‌گردد، خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به اجرای آن با رعایت موارد ذیل اقدام نمایند:
الف) ارتباط کاری موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی فقط می‌بایست از طریق ناجا (مرکز انتظام یا قسمتهای مشابه در فرماندهی انتظامی استانها و شهرستانها) صورت پذیرد و از برخوردهای متعدد پرهیز شود.
ب) موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی) و دفاتر خدمات الکترونیک موجود می‌بایست ظرف مدت ۶ ماه با این آیین‌نامه تطبیق داده شوند. در غیراین صورت ناجا از ادامه فعالیت آنها جلوگیری به عمل آورد.
ج) ناجا در اولین فرصت شرح فعالیتهای دفاتر خدمات الکترونیک و ساز و کارهای لازم و تعامل بین آنها و ناجا را با اخذ نظر وزارت کشور و ساحفاناجا برای تایید به ستاد کل نیروهای مسلح ارسال نماید.
د) ناجا گزارش وضعیت و عملکرد موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی) و دفاتر الکترونیک را در سال اول هر ۳ ماه یک بار و در سالهای بعد هر ۶ ماه یک بار به ستاد کل ارسال نماید.
ه–) کارکنان موسسات خدمات‌انتظامی (حفاظتی و مراقبتی) و دفاتر خدمات الکترونیک ضابط دادگستری محسوب نمی‌شوند و امور مربوط به جرائم مشهود و غیرمشهود توسط سلسله مراتب ذیربط ناجا و مطابق مقررات کارسازی می‌شود.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح – سرلشکر بسیجی دکتر سیدحسن فیروزآبادی
آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی)
ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی:
پس از موافقت فرماندهی کل نیروهای مسلح، به وزارت کشور اجازه داده می‌شود از طریق نیروی انتظامی نسبت به اعطای مجوز فعالیت به متقاضیان تشکیل موسسات غیردولتی خدمات حفاظتی و مراقبتی و واگذاری بخشی از خدمات انتظامی و حفاظتی به موسسات مذکور با حفظ کنترل و نظارت دقیق براساس آیین‌نامه اجرایی که به پیشنهاد وزارت کشور و تایید فرماندهی کل نیروهای مسلح به تصویب شورای امنیت کشور می‌رسد، اقدام نماید.
بسمه‌تعالی
پیش‌گفتار
موضوع مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی، سابقه‌ای به قدمت عمر بشر دارد. انسان در طول تاریخ همواره به صورت جمعی زندگی کرده است و در قالب گروه‌های مختلف حیات اجتماعی متفاوتی از خود به نمایش گذاشته است.
از مصادیق بارز این مشارکت در کشور ما حضور آگاهانه، مردم ایران در پیروزی انقلاب اسلامی و صحنه‌های اجتماعی و سیاسی مانند هشت سال دفاع مقدس می‌باشد.
با توجه به این واقعیت، نیروی انتظامی به عنوان متولی نظم و امنیت می‌تواند از این انرژی بالقوه مردمی استفاده نماید و رویکرد امنیت پایدار و مردمی و افزایش نقش ارزنده مشارکت مردم در تقویت امنیت عمومی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
سند چ–شم‌انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران بر ت–حقق جامعه امن تاکید کرده است.
ماده۱۲۲ قانون برنامه‌چهارم توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جمهوری‌اسلامیایران نیز اجازه واگذاری بخشی از خدمات انتظامی و حفاظتی را به موسسات غیردولتی با حفظ کنترل و نظارت دقیق پلیس و مدیریت بر نحوه فعالیتهای بخش غیردولتی داده است که در زمینه‌های‌مختلف از حضور شبگردان و نگهبانان در محلات و مجتمع‌های‌مسکونی، تجاری و صنعتی تا طراحی، نصب و پشتیبانی سیستم‌های حفاظتی و واردات، تولید، توزیع و نصب سیستم‌های حفاظتی الکترونیکی هشداردهنده در کشور را ساماندهی نماید و این فعالیت‌ها را عنوانی یکی از اقدامات اساسی پلیس در پیشگیری از وقوع جرم در دستورکار قرار دهد.
در این راستا آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه برابر مستندات قانونی و نظارت کارشناسان امنیتی، انتظامی، قضایی و حقوقی مشتمل بر پیش‌گفتار، ۵ فصل، ۳۹ ماده ۳۸ تبصره تنظیم شده است.
فصل اول « کلیات»
ماده۱– مقدمه
در اجرای ماده ۱۲۲ قانون برنامه چهارم توسعه که مقرر می‌دارد:
« پس از موافقت فرماندهی کل نیروهای مسلح، به وزارت کشور اجازه داده می‌شود از طریق نیروی انتظامی نسبت به اعطای مجوز فعالیت به متقاضیان تشکیل موسسات غیردولتی خدمات حفاظتی و مراقبتی و واگذاری بخشی از خدمات انتظامی و حفاظتی به موسسات مذکور با حفظ کنترل و نظارت دقیق براساس آیین‌نامه اجرایی که به پیشنهاد وزارت کشور و تایید فرماندهی کل نیروهای مسلح به تصویب شورای امنیت کشور می‌رسد، اقدام نماید.
ضوابط و مقررات تشکیل موسسات مزبور و چگونگی تعامل آنها با ناجا، سازمانها، ادارات و ارگانهای ذیربط برابر مفاد این آیین‌نامه خواهدبود.
ماده۲– هدف
ارتقاء ظرفیت و توان ناجا در پیشگیری از وقوع جرایم و ارائه خدمات انتظامی، حفاظتی و مراقبتی به مردم.
ماده۳– منظور
الف – تقویت امنیت عمومی و پیشگیری از وقوع جرایم با بهره‌گیری از تجهیزات و فناوری‌های نوین و نیروی مردمی.
ب – جلب مشارکت مردم در برقراری امنیت عمومی.
ج – افزایش احساس امنیت در جامعه با گسترش حضور عوامل حفاظتی و انتظامی و بهره‌گیری از متخصصان و صاحب نظران با تجربه نیروهای مسلح و دستگاههای امنیتی.
د – بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش غیردولتی در بخشی از امور اجرایی خدمات انتظامی.
ه– – تسهیل و تسریع در ارائه خدمات اداری، انتظامی، حفاظتی و مراقبتی به مردم.
ماده۴– اختصارات:
الف – ستاد کل: به جای ستاد کل نیروهای مسلح.
ب – شاک: به جای شورای امنیت کشور.
ج – ناجا: به جای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
د – ساحفاناجا: سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی ج.ا.ا
ه– – فا.استان: به جای فرماندهی انتظامی استان.
و – مرکز انتظام: به جای مرکز خدمات حفاظتی و مراقبتی ناجا.
ز – فا شهرستان: به جای فرماندهی انتظامی شهرستان.
ح – موسسه : به جای موسسه غیردولتی خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی).
تبصره – در صورت تغییر عناوین و ساختارهای مراجع فوق از نام‌های جدید و جایگزین استفاده خواهدشد.
ماده۵ – تعاریف
الف – خدمات انتظامی:
خدماتی که با ارائه آنها بخشی از انضباط عمومی در جامعه و استقرار نظم محقق می‌شود مانند گذرنامه، گواهینامه، اجرائیات راهنمایی و رانندگی، وظیفه عمومی و تشخیص هویت.
ب – خدمات حفاظتی و مراقبتی:
مراقبت و نگهبانی از اماکن، تاسیسات و تسهیلات فاقد رده حفاظتی، کنترل تردد در این گونه اماکن و تامین امنیت جابجایی اموال و اسناد بهادار و سایر فعالیتهایی که صرفاً جنبه‌ی حفاظت فیزیکی دارد.
ج – مرکز انتظام:
بخشی از پلیس پیشگیری ناجا است که صدور مجوز فعالیت موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی مندرج در این آیین‌نامه و اعمال کنترل و نظارت دقیق بر فعالیت آنها را (در استانها و شهرستانها توسط رده مربوط) برعهده دارد.
د – موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی:
به موسسات غیردولتی اطلاق می‌شود که برابر قوانین و مقررات جاری و ضوابط مندرج در این آیین‌نامه تشکیل و پس از ثبت، تحت نظارت و کنترل ناجا، مجاز به فعالیت حفاظتی و مراقبتی به شرح مندرج در این آیین‌نامه خواهندبود.
ه– – دفاتر خدمات انتظامی (دفتر خدمات الکترونیک پلیس یا پلیس + ۱۰) :
دفاتر و موسساتی هستند که به منظور ارائه بخشی از خدمات انتظامی همچون دریافت و تحویل مدارک و اسناد گواهینامه، گذرنامه، اجرائیات راهنمایی و رانندگی و وظیفه عمومی و تشخیص هویت برابر مقررات تشکیل می‌شوند.
و – کارفرما:
اشخاص حقیقی و حقوقی که در قالب قرارداد منعقده با موسسات موضوع این آیین‌نامه خدمات حفاظتی و مراقبتی دریافت خواهندکرد.
ز – کارکنان:
کارکنان به افرادی اطلاق می‌شود که در امور اداری و اجرایی موسسات و دفاتر شاغل خواهندشد و نگهبانان و مراقبان افرادی هستند که برابر ضوابط مندرج در این آیین‌نامه توسط موسسات بکارگیری شده و براساس قرارداد منعقده وظیفه برقراری امور حفاظتی و مراقبتی را عهده‌دار هستند.
فصل دوم « شرایط تشکیل و رتبه‌بندی موسسات»
ماده۶ – موسسات در امور خدمات حفاظتی و مراقبت از اماکن و تاسیسات فاقد طبقه‌بندی حفاظتی، نصب و توزیع واردات و صادرات تجهیزات ایمنی و امنیتی، مشاوره و آموزش عوامل اجرایی، حمل پول و اوراق بهادار فعالیت می‌نمایند.
ماده۷– موسسات مشمول این آیین‌نامه با شخصیت حقوقی غیردولتی در چارچوب قانون تجارت تشکیل می‌شوند و باید دارای هیئت مدیره و مدیرعامل باشند.
تبصره – نمونه اساسنامه موسسات توسط ناجا در چارچوب قوانین کشور و مفاد این آیین‌نامه تهیه و به تایید وزیر کشور خواهدرسید. ثبت و تغییرات ثبتی این موسسات مطابق اساسنامه نمونه و با رعایت ضوابط این آیین‌نامه خواهدبود.
ماده۸ – شرایط موسسین و اعضای هیئت مدیره، مدیران، کارکنان و نگهبان‌ها:
موسسین، روسا، مدیران، اعضاء هیئت مدیره، کارکنان، نگهبان‌ها و مراقبان موسسات موضوع این آیین‌نامه، باید واجد شرایط زیر باشند:
الف – داشتن تابعیت ایرانی.
ب – اعتقاد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی.
ج – نداشتن سابقه عضویت و وابستگی به احزاب و گروه‌های سیاسی ضدانقلاب، معاند و غیرقانونی و نداشتن سابقه سوء امنیتی (با تایید مراجع ذیصلاح).
د – نداشتن سوء شهرت به تشخیص ناجا.
ه– نداشتن سوء پیشینه کیفری موثر براساس اسناد موجود در مبادی ذیربط ناجا.
و – نداشتن اعتیاد به مواد مخدر و مواد روان‌گردان با تایید واحدهای بهداشتی و درمانی تعیین شده توسط ناجا.
ز – داشتن سلامت جسمی و روانی برابر تایید واحدهای درمانی تعیین شده توسط ناجا (به نحوی که توانایی انجام وظایف محوله را داشته باشد).
ح – داشتن کارت پایان خدمت و یا معافیت برای افراد ذکور.
ط – داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم برای کارکنان و خواندن و نوشتن برای نگهبان‌ها و سایر نیروهای شاغل در موسسه.
ی – اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل علاوه بر شرایط عمومی فوق باید دارای شرایط اختصاصی زیر نیز باشند:
– داشتن حداقل ۱۵ سال سابقه کار در نیروهای مسلح برای مدیرعامل یا رئیس هیئت مدیره ضروری است.
– مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره موسسات فقط می‌توانند در یک موسسه عضویت داشته باشند.
– داشتن حداقل ۳۵ سال سن و مدرک تحصیلی فوق‌دیپلم (یا معادل آن در نیروهای نظامی و انتظامی) برای مدیرعامل و هیئت مدیره ضروری است.
– داشتن صلاحیتهای حرفه‌ای برای مدیرعامل موسسات با تایید مرکز انتظام یا رده انتظامی مربوط به تناسب نوع و محدوده کار موسسه.
– اخراج‌شدگان از دستگاههای کشوری و لشکری نمی‌توانند عضو هیئت مدیره یا مدیرعامل موسسات باشند.
– اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل موسسات نباید در دستگاه‌ها، موسسات و نهادهای دولتی (کشوری، لشکری) و نهادها و موسسات عمومی غیردولتی اشتغال داشته باشند.
تبصره۱– تعداد اعضای هیئت مدیره حداقل ۵ و حداکثر ۷ نفر و عضویت بیش از دو نفر از اعضای یک خانواده (در طبقه اول) در هیئت مدیره موسسه ممنوع است.
تبصره۲– در شرایط مساوی، ایثارگران، رزمندگان، بسیجیان‌فعال و بازنشستگان‌انتظامی، نظامی و امنیتی و فرزندان آنها برای تاسیس و بکارگیری و مدیریت در موسسات اولویت دارند.
ماده۹– پیگیری احراز صلاحیتهای مذکور در ماده۸ برای موسسین، روسا و اعضای هیئت‌مدیره و مدیرعامل موسسات برعهده‌ی مرکز انتظام ناجا یا واحدهای ذیربط در استانها یا شهرستانها خواهدبود و در مورد سایر کارکنان موسسه در چارچوب مقرراتی که ناجا ابلاغ می‌نماید برعهده مدیرموسسه مربوط می‌باشد و ناجا بر حُسن اجرای آن نظارت می‌کند.
تبصره۱– مرکز انتظام ناجا یا واحدهای ذیربط در استانها و شهرستانها موظفند درخصوص تایید صلاحیت موسسین، روسا، اعضای هیئت‌مدیره و مدیرعامل نظریه ساحفاناجا را اخذ و ملاک عمل قرار دهند.
تبصره۲– چنانچه هریک از موسسین، روسا و اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل یا کارکنان موسسات بنا به نظر ساحفاناجا فاقد هر یک از شرایط مندرج در ماده۸ تشخیص داده شدند مجاز به ادامه فعالیت در موسسه نخواهندبود.
ماده۱۰– اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی و ادارات تابعه آن در استانها و مناطق آز
